Sołectwo Wądroże

Sołtys

Małgorzata Koziana

Niewielka miejscowość otoczona polami, z zabytkowymi zabudowaniami folwarcznymi

i urokliwym dużym stawem pełnym wodnego ptactwa. Wieś liczy 210 mieszkańców.

HISTORIA

Ani obecna, ani obowiązująca do 1945 r. nazwa miejscowości (Wandritsch) nie doczekały się wyjaśnienia ze strony językoznawców. Niewiele wiadomo także o najdawniejszych dziejach małej wsi Wądroże, oddalonej o 6 kilometrów na południowy wschód od Rudnej.

Z pewnością istniały tu dobra rycerskie, do których należał jeden z dwóch tutejszych folwarków. Nazwisko właścicieli majątku pojawia się w historycznych zapiskach dopiero około połowy XVII w.

Pierwszymi z nich była rodzina von Canitz. Z jej rąk, drogą koligacji małżeńskich, dobra przeszły w posiadanie von Strbenskich. Im historycy skłonni są przypisać wzniesienie dworskiej siedziby, ulokowanej w pobliżu folwarku w północno-wschodnie części wsi. Budowla ta określana była nawet mianem zamku (Schloß). W 1789 r. majątek stał się własnością von Schweinitzów, do których należała także pobliska Stara Rudna. W ich gestii Wądroże pozostawało do pierwszych dekad XX w. Ostatnim posiadaczem z rodu von Schweinitz był Johannes. Za jego czasów część dóbr (375 ha) oddano w dzierżawę Reinholdowi Preitzowi z Toszowic. Około 1930 r. majątek – podobnie jak Toszowice – został podzielony na parcele przypisane Śląskiemu Towarzystwu Ziemskiemu.

Większość zabytkowej zabudowy Wądroża uległa dewastacji. W obrębie jednego z folwarków zachowały się jeszcze obiekty gospodarcze, będące przykładem dobrej klasy budownictwa. Na ich elewacjach widoczne są daty 1863 i 1900 r. oraz inicjały właścicieli „H.v.Schweinitz” i „H.v.S.”, oznaczające Hansa lub Hugona Schweinitzów.

Istniejący obecnie tu kościół filialny pw. Miłosierdzia Bożego wzniesiono w latach 1990-1996. Nie ma informacji na temat wcześniejszych świątyń, chociaż ich obecność jest wielce prawdopodobna – we wsi, oprócz młyna wodnego i wiatraka, znajdowała się także szkoła ewangelicka.